Retke i nepriznate rase: karelo-finska lajka
• Karelo-finska lajka je nepriznati varijetet ruske lajke, poreklom iz oblasti Karelija koja se nalazi na rusko-finskoj granici. Neki naučnici smatraju da se radi o ruskoj populaciji finskog špica, priznate rase psa iz Finske, koji, poput psa o kome govorimo, spada u grupu primitivnih lovačkih pasa dalekog severa, tipa špic. Međutim, drugi naučnici smatraju da je ovde reč o posebnoj rasi pasa…
Piše Aleksandar Arsić *
Ratovi, revolucije, pobune i drugi veliki istorijski događaji menjali su tok ljudske civilizacije ali i živote ljudi. S obzirom na to da su domaće životinje oduvek bile čvrsto povezane sa ljudima, neretko su i same trpele te promene, zajedno sa njima.
Karelo-finska lajka je nepriznati varijetet ruske lajke, poreklom iz oblasti Karelija koja se nalazi na rusko-finskoj granici. Neki naučnici smatraju da se radi o ruskoj populaciji finskog špica, priznate rase psa iz Finske, koji, poput psa o kome govorimo, spada u grupu primitivnih lovačkih pasa dalekog severa, tipa špic.
Drugi naučnici, međutim, smatraju da je karelo-finska lajka posebna rasa pasa, da postoji povezanost sa pomenutim finskim špicom ali i da je kod ruske populacije došlo do tzv. odrođavanja od populacije u Finskoj, a zbog duge izolovanosti i razdvojenosti te dve grupe.
Ima i naučnika koji dele mišljenje obe grupe, ali oni idu toliko daleko da i finskog špica, zajedno sa još nekim nordijskim rasama, smatraju podrasama - ruske lajke. U svakom slučaju, karelo-finsku lajku ne priznaje nijedan kinološki savez u svetu, osim nekoliko lokalnih društava.
Osvrnimo se malo na istorijat rase.
Naime, posle Oktobarske revolucije i građanskog rata u carskoj Rusiji, došlo je do otcepljenja Finske od Rusije. Kada je povučena granica duž Karelije, pored naroda, ostali su razdvojeni i psi. Ogromna populacija finskih špiceva ostala je sa ruske strane granice da bi, posle „zimskog rata“ i pomeranja granice na zapad, još veća populacija ostala na ruskoj strani. S obzirom na to da decenijama nije dolazilo do interakcije između finske i ruske populacije, do odrođavanja je možda čak i došlo ili je moglo doći, a što je iskorišćeno kao argument za tvrdnju da je karelo-finske lajke zasebna rasa pasa.
Karelo-finska lajka je pas omanje do srednje telesne građe. Telo ovih pasa je sitno ali čvrsto i snažno. Grudni koš je širok i srednje dubok, širi u odnosu na karlicu. Uši im stoje uspravlno, lobanja je široka, a vilice izdužene zbog čega životinja dosta podseća na lisicu, a što dodatno pojačava njena zlatno-žuta do žućkasto-smeđa boja dlake.
Rep im stoji podignuto i povijeno iznad leđa što i jeste svojevrsni zaštitni znak špiceva. Noge su prave, stubaste i snažne, a leđa ravna. Dlaka je gusta sa gustim slojem podlake koja životinju štiti od vlage kao i od dugih i hladnih zima Karelije.
Karelo-finska lajka je pas izuzetno živahnog temperamenta. Bučne su, dugo, uporno i iritantno laju, narodski rečeno „na sve živo“. Vrlo su razigrane i nikako ne podnose zatvoren prostor.
Tradicionalno, karelo-finska lajka se koristi za lov na sitnu divljač, poput zečeva, fazana, kuna... Zbog nepoverljivosti prema strancima i tzv. „alarmantnosti“ podesne su i kao psi čuvari. U toku lova svoju lovinu isteruju glasnim i upornim lavežom.
Karelo-finska lajka je još uvek predmet spora među kinolozima celog sveta; mnogi stručnjaci ovo smatraju čistom politikom. Uprkos svemu, radi se o jednoj zanimljivoj i simpatičnoj rasi. Karelo-finska lajka je vrlo korisna životinja ali, nažalost, i vrlo retka jer je, osim u ruskom delu Karelije, ne možete više nigde pronaći.
* Aleksandar Arsić, autor ovog teksta, vodi i uređuje svoja dva sajta: www.neobicniljubimci.rs i www.severna-postaja.rs
…..
Natura Online (8.5.2023)